Παρασκευή 8 Απριλίου 2011

Προκλητά δυναμικά

Η καταγραφή του προκλητού δυναμικού (η αντίδραση του σώματος σε εξωτερικό ερέθισμα) καθιστά δυνατή την επιβεβαίωση καθυστερήσεων ή παύσεων στη μετάδοση των πληροφοριών στο νευρικό σύστημα. Σε περιπτώσεις ΣΚΠ , οι παύσεις αυτές οφείλονται σε βλάβη του έλυτρου μυελίνης, το οποίο μονώνει τα νεύρα. Στο σχήμα απεικονίζεται μια τυπική εξέταση προκλητού δυναμικού, στην προκειμένη περίπτωση χρησιμοποιώντας ένα πηνίο διέγερσης και μαγνητικό πεδίο γύρω από το κεφάλι.

Τα προκλητά δυναμικά βοηθούν στη διάγνωση και στην εκτίμηση της εξέλιξης της ΣΚΠ

Τα προκλητά δυναμικά είναι αποκρίσεις οι οποίες δεν λαμβάνουν χώρα από μόνες τους αλλά προκαλούνται από εξωτερικά ερεθίσματα. Mετράται ο χρόνος που απαιτείται ώστε ένα διαφορετικό αισθητικό ή αισθητηριάκο ερέθισμα να προκαλέσει απόκριση από συγκεκριμένη περιοχή του ΚΝΣ.

Τα προκλητά δυναμικά διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διάγνωση της ΣΚΠ και στην εκτίμηση της εξέλιξης της νόσου. Με αυτόν τον τρόπο εντοπίζονται μεταβολές στις νευρικές οδούς, οι οποίες δεν προκαλούν εμφανή συμπτώματα και ανεπάρκειες. Οι μεταβολές στις νευρικές οδούς μπορούν επίσης να εντοπιστούν με προκλητά δυναμικά όταν τα συμπτώματα είναι σε ύφεση για μεγάλο χρονικό διάστημα ή εκδηλώθηκαν αρκετά χρόνια πριν.

Τα ηλεκτρικά δυναμικά είναι διαφορές τάσης στα ανθρώπινα νευρικά και μυϊκά κύτταρα, που εντοπίζονται μέσω του δέρματος, π.χ. κατά τη διάρκεια ηλεκτρονυσταγμογραφίας (ΗΝΓ), η οποία είναι μια διαγνωστική διαδικασία καταγραφής της ηλεκτρικής δραστηριότητας των εγκεφαλικών κυττάρων.

Πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ των διαφόρων μορφών προκλητού δυναμικού:

Τα οπτικά προκλητά δυναμικά (VER/VEP) καθιστούν δυνατή τη μέτρηση της αγωγής των ώσεων στις οδούς των οπτικών νεύρων.
 
Τα ηλεκτρόδια μεταφέρουν κάθε εγκεφαλική απόκριση σε οπτικό ερέθισμα. Τα αποτελέσματα πολλών επαναλήψεων στη συνέχεια αθροίζονται ή εξάγεται ο μέσος όρος με υπολογιστή. Με έναν υγιή οφθαλμό, η απόκριση σε ερέθισμα λαμβάνει χώρα μετά από 100 - 120 χιλιοστά του δευτερολέπτου. Μια χαρακτηριστική καθυστέρηση της απόκρισης αυτής μπορεί να υποδηλώνει την ύπαρξη ΣΚΠ. Βλέπε σχετική εικόνα.

Τα στελεχιαία ακουστικά ή ηχητικά προκλητά δυναμικά (AER/AEP) βοηθούν τον ειδικό να εντοπίσει διαταραχές της ακουστικής οδού στο εγκεφαλικό στέλεχος, καθώς και διαταραχές στην παρεγκεφαλίδα και στις κεντρομόλες οδούς.

Ένα κλικ ακούγεται σε κάθε αυτί με ακουστικό και το ηλεκτρικό δυναμικό καταμετράται στην αντίστοιχη ινιακή περιοχή. Αυτή η μέθοδος ελέγχου είναι ιδιαίτερα σημαντική εάν δεν έχουν προγενέστερα προσδιοριστεί κλινικώς διαταραχές στην εγκεφαλική λειτουργία. Βλέπε σχετική εικόνα.
 
Τα σωματοαισθητικά προκλητά δυναμικά (SSER/SSEP) καταμετρούν την ευαισθησία στην αφή (απτική ευαισθησία) σε συγκεκριμένα μέρη του σώματος, συνήθως στα χέρια και στα πόδια και την αγωγή των ώσεων στον εγκέφαλο.

Το ερέθισμα συνίσταται σε ελαφριές ηλεκτρικές ώσεις είτε στον αστράγαλο πάνω από το κνημιαίο νεύρο (κνημιαίο SSER/SSEP) είτε στην εσωτερική πλευρά του καρπού πάνω από το μέσο νεύρο ή το ωλένιο νεύρο. Η μέτρηση σχετίζεται με την αντίστοιχη περιοχή του εγκεφάλου.

Μερικές φορές είναι επίσης αναγκαίο να καταμετρηθεί η απόκριση κατά τη διάρκεια αγωγής ώσεων στο νωτιαίο μυελό, διαδικασία που αναφέρεται ως κλασματικό SSER/SSEP Βλέπε σχετική εικόνα.
 
Τα μαγνητικά προκλητά δυναμικά διαφέρουν από τις προηγούμενες μορφές προκλητών δυναμικών που περιγράφηκαν, υπό την έννοια ότι δεν διεγείρονται τα νευρικά κύτταρα άμεσα.

Επιφανειακά ηλεκτρόδια χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση των μυϊκών αποκρίσεων στους μύες του χεριού ή του ποδιού, ανάλογα με τη λειτουργία του χεριού ή του ποδιού για την οποία ευθύνεται η διεγειρόμενη περιοχή του εγκεφάλου. Καταμετράται ο χρόνος μεταξύ της διέγερσης των εγκεφαλικών κυττάρων και της απόκρισης του μυός. Ερεθίσματα εφαρμόζονται επίσης στην αυχενική ή στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης ώστε να γίνει διάκριση μεταξύ της αγωγής στον εγκέφαλο και της αγωγής στο νωτιαίο μυελό Βλέπε σχετική εικόνα.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου